در ابتدا لازم است به تعریف اختراع بپردازیم ؛ اختراع حاصل فکر افراد یا فرد است که برای نخستین بار فرآیند خاصی را ارائه میکند و توسط آن فرایند یا فرایند ها مشکلاتی را در حوزه های مختلف برطرف میکنند .
روش های ثبت:
روش های ثبت اختراع در تمامی کشورها به یکی از دو طریق زیر انجام میپذیرد :
- روش اعلامی یا اظهاری :
در این روش با توجه به عدم سابقه در ثبت و با توجه به صحت اختراع ؛ ادای مخترع و موضوع وی به ثبت می رسد .
- روش تحقیقی :
در برخی از کشور ها با توجه به امکانات ازمایشگاهی و وسایل ارزیابی قبل از ثبت اختراع در عین اینکه تمامی اطلاعات مخترع محفوظ میماند موضوع وی از نظر کیفیت و ماهیت مورد بررسی و ارزیابی قرار میگیرد . و سپس در صورت صحت مورد ثبت قرار میگیرد .
در جمهوری اسلامی ایران روش اعلامی یا اظهاری برای ثبت اختراع میباشد ، جهت ثبت اختراع متقاضی محترم باید به اداره ی ثبت اختراعات که زیرمجموعه اداره مالکیت صنعتی است مراجعه کند .
موضوعاتی را به عنوان اختراع میتوان ثبت کرد که شامل ایده ی جدید و کاربردی در صنعت باشد . همچنین موضوع مورد نظر نباید قبلا ثبت شده باشد و همچنین اختراع قابل استفاده و ساخت یا تولید باشد .
مواردی که اختراع نیستند :
مواردکی که نمیتوان آن ها را به عنوان اختراع ثبت نمود :
- طرح هایی که تولید و عملی کردن آنها خلاف عرف و شرع باشند و با موازین دینی و قوانین نظام کشور مغایرت داشته باشند .
- مواردی که قبلا در صنعت پیش بینی شده باشند .
- قواعد و طرح ها و روش های انجام فعالیت های تجاری و دیگر فعالیت های اجتماعی و ذهنی
- کشفیات و نظریات علمی و اثرات هنری و روش های ریاضی
- روش های تشخیصی و معالجه ایی انسان و حیوانات
- منابع ژنتیک و فرایندهای بیولوژیک تشکیل و تولید آنها و اجزای تشکیل دهنده
مراحل ثبت اختراع :
مراحل ثبت اختراع به شرح زیر میباشد :
- تکمیل فرم اظهار نامه و ادعانامه در 3 نسخه
متقاضی باید اظهار نامه را فقط به صورت الکترونیکی در سایت http://iripo.ssaa.ir تنظیم کند.
- ارائه موضوع اختراع و توصیف خلاصه ایی از آن و در صورتی که اختراع وسیله یا قطعه میباشد ارائه نقشه ی فنی و فرمولاسیون آن
- تصویر مدارک احراز هویت مخترع یا وکیل قانونی او با وکالتنامه ی رسمی
- ارائه معرفی نامه از طرف دانشگاه یا مدیر عامل شرکت و ارسال نامه به اداره کل مالکیت صنعتی کشور و همچنین تعیین سهم مخترع با دانشگاه یا شرکت که این سهم برای دانشگاه 25% و برای شرکت حداکثر 100% است.
- مراجعه به اداره کل مالکیت صنعتی کشور برای ارائه مدارک و تعیین وقت برای روز دفاع از طرح و اختراع
- پرداخت هزینه ها ی مربوط به درخواست ثبت اختراع
- دریافت تاییدیه علمی که در روز دفاع در یکی از مراکز دانشگاهی یا تحقیقاتی دریافت میشود.
- پس از دریافت تاییدیه علمی ؛معرفی از طرف اداره کل مالکیت صنعتی به روزنامه ی رسمی و مراجعه به آنجا
- پس از 30 روز از درج در روزنامه رسمی؛ همراه با روزنامه حضور در اداره مالکیت صنعتی و پرداخت هزینه ها
- و در آخر صدور گواهینامه ی ثبت اختراع
مرحله تکمیلی :
با ثبت نام در بنیاد ملی نخبگان از مزیت ها و تسهیلات مختلفی میتوان استفاده کرد مانند معافیت های نظام وظیفه ، اعطای وام های پزوهشی و … که در سایت www.bmn.ir ذکر شده است .